İşverenlerin bir kısmı, ferdî yahut toplu işten çıkarmaları arabulucu yoluyla yapmayı tercih ediyor.
Art niyetli birtakım patronlar ise birçok vakit personelin arabulucuyu dahi görmeden imzaladığı mutabakat tutanakları yahut direkt iş yerinde gerçekleştirilen arabuluculuk toplantıları ile sürece gölge düşürüyor.
Patronlara berbat haber
İşçilere, fesih sebebiyle, sırf bir kısım alacakları ödenirken, muahede tutanakları sonunda tüm personellik alacaklarına yer verilerek ‘diğer tazminat ve personellik alacakları bakımından işe iade davası da dahil olmak üzere hak talebinde bulunamayacağı tarafında anlaşmışlardır’ sözlerine yer veriliyor.
Arabuluculuk sürecini başlatmak isteyen uyanık işverenlere makûs haber Bölge Adliye Mahkemesi’nden geldi.
Mahkeme reddetti
Aynı iş yerinde çalışırken kapı önüne konulan emekçiler, işverenin ayarladığı arabuluculuk ofisine götürüldü.
Tüm personeller, ofisin bulunduğu binanın farklı katlarında arabulucu tutanağına imza attı.
İşe iade davası açamayan birtakım emekçiler, durumu yargıya taşıdı.
Mahkeme, çalışanların itirazını reddetti.
Emsal karar
Karar istinafa götürülünce devreye giren Bölge Adliye Mahkemesi, emsal nitelikte bir karara imza attı.
Kararda şu sözlere yer verildi:
“Aynı blokta farklı bir katta evrakların imzalatıldığı ortadadır”
Müşahhas uyuşmazlıkta davacının ihtiyari arabulucuya yöntemine uygun bir müracaatının olmadığı, yapıldığı belirtilen görüşmelerde, bir çok emekçiye tıpkı biçimde sırayla davalı patronun bulunduğu plazada birebir blokta farklı bir katta evrakların imzalatıldığı ortadadır. Türk Borçlar Kanunu’nun 420. hususuna ters bir biçimde ibra tesiri kazandırılmaya çalışıldığı, tazminat ve alacaklarla ilgili olarak kanıt oluşturma ve dava açma yasağı oluşturma tarafında uğraş içine girildiği anlaşılmaktadır.
‘Usulüne uygun düzenlenmedi’
Bütün bu süreçlerin yöntemine uygun bir arabuluculuk müracaatının ve görüşmesinin yapılmadığı üzere mevzuat kararları çerçevesinde arabuluculuk mutabakat evrakının düzenlenmediği sonucuna varılmaktadır. Bu nedenle, dava tarihi itibariyle taraflar ortasında 6325 sayılı kanun kararları dikkate alındığında yapılan süreçler geçerli ihtiylari arabuluculuk faaliyeti olarak nitelendirilemez. Mevzuat kararları çerçevesinde tarzına uygun, geçerli bir tutanak düzenlenmediği ortadadır.
Bölge Yönetim Mahkemesi, kararı tanımadı
Dava tarihi prestiji ile mecburî arabuluculuk kuralının yürürlüğe girdiği de dikkate alınarak davaya mevzu iş mukavelesinin feshinin geçersizliği ve işe iade talebi istikametinden işin temeline girilerek sonuca gidilmesi gerekirken, hukuken geçerli bir muahedenin varlığı kabul edilerek ‘arabuluculuk faaliyeti sonunda muahedeye varılan mevzularda dava açılamayacağı’ tarafındaki münasebetle davanın reddine karar verilmesinin evrak çerçevesine uygun olmadığı anlaşılmıştır.